ԸՆՏԱՆԻՔԻ ՎՐԱՅ
* Պատուեցէ՛ք ձեր ծնողքը ձեր խօսքերով, ձեր գործերով եւ ամէն տեսակ առաքինութիւններով:
Ինչ որ ալ պատահի ինձ, թէ բարեյաջող եւ թէ տխուր, մտածումս կը դառնայ մօրս: Կը կարծեմ տեսնել զինքը, լսել, խօսիլ:
Այսպիսի մէկը՝ զոր մարդ այդքան կը յիշէ, բացակայ չէ:
Լամարդին
* Նմանիլ մօրս, անոր պէս հրաժարիլ ոչ միայն չար գործելէ, այլ մինչեւ անգամ չար բան մտածելէ:
Մարկոս Աւրելիոս
* Որդիական գութը կը բաղկանայ յարգանքէ, խանդաղատանքէ, երախտագիտութենէ:
Պառռօ
* Ձեր եղբայրներուն կը պարտիք գոնէ այնչափ մեծարանք, որչափ կը պարտիք ամէն մարդոց:
Սէն Լանպէռ
* Ինչպէս չկայ կրօնք առանց տաճարի, նոյնպէս չկայ ընտանիք առանց առտնին մտերմութեան:
Ժիւլ Սիմոն
*Տան տիկինը մայր մեղուն է, ուր որ կը գտնուի նա, հոն կը գտնուի նաեւ փեթակը. եթէ հեռանայ, մեղուները կը ցրուին, բջիջները կը խանգարուին, մեղրն անգամ իր անուշ համը կը կորսնցնէ:
Սոկրատ
ԽՂՃԻ ԵՒ ԱՐԺԱՆԱՊԱՏՈՒՈՒԹԵԱՆ ՎՐԱՅ
*Ի՞նչ են մարմնոյ ցաւերը հոգւոյ տանջանքներուն քով. խղճի կրակին քով ո՞ր կրակը կրնայ բաղդատուիլ:
Շաթոպրիան
*Մարդուս համար մէկ ճշմարիտ դժբավտութիւն միայն կայ, որն է յանցանքի մէջ գտնուիլ եւ ունենալ բան մը յանդիմանուելու:
Լապրիւյէռ
* Հանգիստը ոչ ուրեք է, երբ մարդ զայն սրտին մէջ չունի:
Ժիւլ Գլարսի
* Խիղճը զմեզ չխաբեր, մարդուս ճշմարիտ առաջնորդն է, հոգւոյ նկատմամբ այն է, ինչ որ է բնազդը մարմնոյ նկատմամբ:
Վինէ
* Ուզենք չուզենք, խիղճը մեր մէջ, ի նպաստ մեր եւ մեզի դէմ վճիռներ կ՛արձակէ, որոնց դէմ անհնարին է մեզ բողոքել:
Լամարդին
*Գնա՛, ուր որ ուզես, հոն պիտի գտնես քու խիղճդ:
Տիտռոյ
* Քիչ խօսք եւ բազում բարի գործ, ահա աղէկութիւն ընելու միջոց:
Լանտռիէօյ
* Լաւ գործէ՛, նախանձոտներ պիտի ունենաս, լաւագոյն՝ գործէ՛ ամօթահար պիտի ընես զանոնք:
Ֆռանքլին
*Երբ քու խիղճդ զքեզ կ՛ամբաստանէ, զքեզ կը դատապարտէ, զքեզ կը պատժէ ամբողջ տիեզերք ոչ իրաւունք ունի ոչ իշխանութիւն զքեզ արձակուրդ տալու:
Ա. Գոգըռէլ
*Զգուշացի՛ր որ արեւը երկիրը դիտելով, մի՛ գուցէ կարենայ ըսել. ահաւասիկ վատ մը որ կը քնանայ:
Ֆռանքլին
ՈՒՍՄԱՆ ՎԵՐԱԲԵՐԵԱԼ
* Կարդալ սիրելը, կեանքի մէջ ունենալիք ձանձրութեան ժամերը փոխանակել է հեշտալի ժամերու հետ:
Մոնթէսքիէօ
* Անկեղծութեամբ եւ փութով յառաջ տարուած ուսումը, սիրտը կը բարձրացնէ եւ կը մաքրէ, մինչ միանգամայն միտքը կը ճոխացնէ եւ կը զինէ կեանքի ամէն ասպարէզներու համար:
Կիզոյ
* Գաղափարներ ունենալով ամէն բան չլմննար, կարեւորն է զանոնք պահել:
Ժիւլ Սիմոն
* Պատմութեան ուսումը ամենէն հարկաւորն է մարդոց, ինչ որ ալ ըլլայ իրենց տարիքը եւ իրենց սահմանեալ ասպարէզը:
Տը Սէկիւռ
* Պէտք է ուսման նուիդել զանձն եւ պատուականագոյն գանձով զարդարել մեր հոգին, անով զոր մարդ չկրնար մենէ յափշտակել եւ որ կը պահպանուի թէ՛ կեանքին մէջ եւ թէ անկէ յետոյ:
Վիլմէն
* Չկայ բան մը որ աւելորդապաշտութիւնը արմատախիլ կ՛ընէ կամ կը խափանէ այնչափ լաւ կերպով ,որչափ հաստատուն կրթութիւն մը:
Ֆենելոն
* Միտքը հը սնանի եւ կը զօրանայ այն վսեմ ճշմարտութիւններով՝ զորս ուսումը կու տայ անոր:
Ռօլէն
* Աւելի լաւ է երկու անգամ կարդալ լաւ գործ մը քան թէ մէկ անգամ յոռի երկ մը:
Ժ.Պ.Սէ
* Ամէն վայրկեան կրթութիւնը ունի բարոյական ազդեցութիւն մը՝ որ վերջին աստիճանի բարեկրթիչ է, որ միտքը լուսաւորելով կ՛ուղղէ նաեւ հոգին:
Միշլէ
* Ուսումը կը վանէ ձանձրոյթը, կը փարատէ տրտմութիւնը, կը թմրեցնէ ցաւը, կը կենդանացնէ եւ կը շէնցնէ ամայութիւնը:
Գօնթ Տը Սէկիւր
ՊԱՐՏՈՒՑ ՎՐԱՅ
*Քայլ մը պարտաւորութենէ դուրս կրնայ զմեզ շատ հեռուները տանիլ:
Գոռնէյլ
*Մարդուս կեանքին այն միակ գործը՝ որ միշտ իր նպատակին կը հասնի, պարտուց կատարումն է:
Տիկին Տը Սթալ
*Կատարեալ արժանաւորութիւնն է ընել առանց ականատես վկայի, ինչ որ մարդ կարող պիտի ըլլար ընել ամէն մարդու առջեւ:
Լառոշֆուգօյ
*Լաւ վարմունք մը աւելի կ՛արժէ քան լաւ պաշտօն մը:
Ա.Վէսսիոյ
*Աղէկ ընթացք ունենալ պարտք մըն է առ մեր անձն եւ առ այլս:
Ա.Վէսսիոյ
*Հնազանդէ՛, եթէ կ՛ուզես որ օր մը քեզ հնազանդին:
Վօլթէռ
*Եթէ շիւղ մը մտնէ ձեր աչքին մէջ, իսկոյն կը հանէք:
Եթէ մոլութիւն մը մտնէ ձեր հոգւոյն մէջ, կ՛ըսէք.
«Գալ տարի կը մտածեմ ինքզինքս բժշկելու:»
Որատիոս
*Պէտք է ընել ոչ թէ այն՝ զոր մարդ կ՛ախորժի ընել,
այլ՝ ինչ որ ընելով գոհ պիտի ըլլայ մարդ:
Կոմսուհի Տիան
*Հնազանդիլը բան մըն է, բայց աւելի արժանիք կայ յօժարութեամբ հնազանդելուն մէջ:
Ժիռառդէն
ԽՈՀԵՄՈՒԹԵԱՆ ԵՒ ԴԱՏՈՂՈՒԹԵԱՆ ՎՐԱՅ
* Դատելու համար լաւագոյն կանոնն է սպասել:
Կրէսսէ
* Ով որ հեռու ճանապարհորդել կ՛ուզէ, կը խնայէ իր հեծած անասունին:
Ռասին
*Լաւ է իրաւախոհ ըլլալ քան թէ ժամանակը կորսնցնել դատ վարելով:
Խոհեմութիւնը կը կայանայ լուսաւորեալ բանականութեան մէջ,
անյեղլի իմաստութեան մէջ, եւ արդար խորհրդածութեամբ ինքզինք վարելու արուեստին մէջ:
Տէքարթ
*Պէտք չէ մարդերը դատել ըստ երեւոյթին եւ պէտք է միայն կապուիլ անոնց հետ,
որոնց վեհանձն եւ մաքուր հոգին ծանօթ է ձեզ:
Աղէղն ի զո՜ւր կը խղճայ երբ նետն արդէն արձակուած է:
Տէռուլէտ
*Երկու անգամ խորհէ՛ մէկ խօսելէ առաջ, եւ այսպէս երկու անգամ աւելի լաւ պիտի խօսիս:
Գ. Պէն
*Մարդ երբեք միջակ մէկը չէ, երբ ունի շատ ողջմտութիւն եւ բազում բարի զգացումներ:
Ժուպէռ
* Ես մէկ գործ միայն ունիմ, որն է ինքզինքս ուսումնասիրել, խորը մտնել եւ մանաւանդ յաղթել ինքզինքիս, զիս արժանի ընելու համար ճշմարտութեան հասնելու:
Ֆենելոն
*Մեծ առաւելութիւն մը չէ աշխոյժ միտք ունենալ, եթէ արդարախոհ չըլլայ:
Ժամացոյցի մը կատարելութիւնն է ոչ թէ արագ բանիլ, այլ կանոնաւոր:
Վովնարկ
*Կրպակէ մը բարձրանալ ապարանք մը, գեղեցիկ է եւ սակաւադէպ,
վրիպանքէ բարձրանալ ճշմարտութիւն, աւելի սակաւադէպ է եւ աւելի գեղեցիկ:
Վիկթոր Հիւկօ
ԱՌԱՔԻՆՈՒԹԵԱՆ ԵՒ ԲԱՐՈՒԹԵԱՆ ՎՐԱՅ
*Առաքինութիւնը ծաղկանց պէս անոյշ բոյր կը ծաւալէ իր շուրջ:
Առանց առաքինութեան ի՞նչ կ՛արժէ մեծ հանճար մը:
Կրէսսէ
*Ձախողութիւնը առաքինութեան փորձն է:
Լէվիս
*Պէտք է յառաջանալու ջանալ արժանիքով եւ ոչ թէ պաշտպանութեամբ:
Միշտ առաջին կարգը դասեցէք սրտի ուղղութիւնը եւ հաւատարմութիւնը:
Կոմփուկիոս
*Երեք բաներ՝ որոնցմով մարդ կեանքին մէջ կը յառաջանայ.
առողջ մարմին, մշակեալ միտք, ազնիւ սիրտ:
Շթալ
*Չար սովորութեանց մարդ աւելի դիւրաւ կը յաղթէ այսօր քան վաղիւ:
Կոմփուկիոս
* Պատուեցէ՛ք ձեր ծնողքը ձեր խօսքերով, ձեր գործերով եւ ամէն տեսակ առաքինութիւններով:
Ինչ որ ալ պատահի ինձ, թէ բարեյաջող եւ թէ տխուր, մտածումս կը դառնայ մօրս: Կը կարծեմ տեսնել զինքը, լսել, խօսիլ:
Այսպիսի մէկը՝ զոր մարդ այդքան կը յիշէ, բացակայ չէ:
Լամարդին
* Նմանիլ մօրս, անոր պէս հրաժարիլ ոչ միայն չար գործելէ, այլ մինչեւ անգամ չար բան մտածելէ:
Մարկոս Աւրելիոս
* Որդիական գութը կը բաղկանայ յարգանքէ, խանդաղատանքէ, երախտագիտութենէ:
Պառռօ
* Ձեր եղբայրներուն կը պարտիք գոնէ այնչափ մեծարանք, որչափ կը պարտիք ամէն մարդոց:
Սէն Լանպէռ
* Ինչպէս չկայ կրօնք առանց տաճարի, նոյնպէս չկայ ընտանիք առանց առտնին մտերմութեան:
Ժիւլ Սիմոն
*Տան տիկինը մայր մեղուն է, ուր որ կը գտնուի նա, հոն կը գտնուի նաեւ փեթակը. եթէ հեռանայ, մեղուները կը ցրուին, բջիջները կը խանգարուին, մեղրն անգամ իր անուշ համը կը կորսնցնէ:
Սոկրատ
ԽՂՃԻ ԵՒ ԱՐԺԱՆԱՊԱՏՈՒՈՒԹԵԱՆ ՎՐԱՅ
*Ի՞նչ են մարմնոյ ցաւերը հոգւոյ տանջանքներուն քով. խղճի կրակին քով ո՞ր կրակը կրնայ բաղդատուիլ:
Շաթոպրիան
*Մարդուս համար մէկ ճշմարիտ դժբավտութիւն միայն կայ, որն է յանցանքի մէջ գտնուիլ եւ ունենալ բան մը յանդիմանուելու:
Լապրիւյէռ
* Հանգիստը ոչ ուրեք է, երբ մարդ զայն սրտին մէջ չունի:
Ժիւլ Գլարսի
* Խիղճը զմեզ չխաբեր, մարդուս ճշմարիտ առաջնորդն է, հոգւոյ նկատմամբ այն է, ինչ որ է բնազդը մարմնոյ նկատմամբ:
Վինէ
* Ուզենք չուզենք, խիղճը մեր մէջ, ի նպաստ մեր եւ մեզի դէմ վճիռներ կ՛արձակէ, որոնց դէմ անհնարին է մեզ բողոքել:
Լամարդին
*Գնա՛, ուր որ ուզես, հոն պիտի գտնես քու խիղճդ:
Տիտռոյ
* Քիչ խօսք եւ բազում բարի գործ, ահա աղէկութիւն ընելու միջոց:
Լանտռիէօյ
* Լաւ գործէ՛, նախանձոտներ պիտի ունենաս, լաւագոյն՝ գործէ՛ ամօթահար պիտի ընես զանոնք:
Ֆռանքլին
*Երբ քու խիղճդ զքեզ կ՛ամբաստանէ, զքեզ կը դատապարտէ, զքեզ կը պատժէ ամբողջ տիեզերք ոչ իրաւունք ունի ոչ իշխանութիւն զքեզ արձակուրդ տալու:
Ա. Գոգըռէլ
*Զգուշացի՛ր որ արեւը երկիրը դիտելով, մի՛ գուցէ կարենայ ըսել. ահաւասիկ վատ մը որ կը քնանայ:
Ֆռանքլին
ՈՒՍՄԱՆ ՎԵՐԱԲԵՐԵԱԼ
* Կարդալ սիրելը, կեանքի մէջ ունենալիք ձանձրութեան ժամերը փոխանակել է հեշտալի ժամերու հետ:
Մոնթէսքիէօ
* Անկեղծութեամբ եւ փութով յառաջ տարուած ուսումը, սիրտը կը բարձրացնէ եւ կը մաքրէ, մինչ միանգամայն միտքը կը ճոխացնէ եւ կը զինէ կեանքի ամէն ասպարէզներու համար:
Կիզոյ
* Գաղափարներ ունենալով ամէն բան չլմննար, կարեւորն է զանոնք պահել:
Ժիւլ Սիմոն
* Պատմութեան ուսումը ամենէն հարկաւորն է մարդոց, ինչ որ ալ ըլլայ իրենց տարիքը եւ իրենց սահմանեալ ասպարէզը:
Տը Սէկիւռ
* Պէտք է ուսման նուիդել զանձն եւ պատուականագոյն գանձով զարդարել մեր հոգին, անով զոր մարդ չկրնար մենէ յափշտակել եւ որ կը պահպանուի թէ՛ կեանքին մէջ եւ թէ անկէ յետոյ:
Վիլմէն
* Չկայ բան մը որ աւելորդապաշտութիւնը արմատախիլ կ՛ընէ կամ կը խափանէ այնչափ լաւ կերպով ,որչափ հաստատուն կրթութիւն մը:
Ֆենելոն
* Միտքը հը սնանի եւ կը զօրանայ այն վսեմ ճշմարտութիւններով՝ զորս ուսումը կու տայ անոր:
Ռօլէն
* Աւելի լաւ է երկու անգամ կարդալ լաւ գործ մը քան թէ մէկ անգամ յոռի երկ մը:
Ժ.Պ.Սէ
* Ամէն վայրկեան կրթութիւնը ունի բարոյական ազդեցութիւն մը՝ որ վերջին աստիճանի բարեկրթիչ է, որ միտքը լուսաւորելով կ՛ուղղէ նաեւ հոգին:
Միշլէ
* Ուսումը կը վանէ ձանձրոյթը, կը փարատէ տրտմութիւնը, կը թմրեցնէ ցաւը, կը կենդանացնէ եւ կը շէնցնէ ամայութիւնը:
Գօնթ Տը Սէկիւր
ՊԱՐՏՈՒՑ ՎՐԱՅ
*Քայլ մը պարտաւորութենէ դուրս կրնայ զմեզ շատ հեռուները տանիլ:
Գոռնէյլ
*Մարդուս կեանքին այն միակ գործը՝ որ միշտ իր նպատակին կը հասնի, պարտուց կատարումն է:
Տիկին Տը Սթալ
*Կատարեալ արժանաւորութիւնն է ընել առանց ականատես վկայի, ինչ որ մարդ կարող պիտի ըլլար ընել ամէն մարդու առջեւ:
Լառոշֆուգօյ
*Լաւ վարմունք մը աւելի կ՛արժէ քան լաւ պաշտօն մը:
Ա.Վէսսիոյ
*Աղէկ ընթացք ունենալ պարտք մըն է առ մեր անձն եւ առ այլս:
Ա.Վէսսիոյ
*Հնազանդէ՛, եթէ կ՛ուզես որ օր մը քեզ հնազանդին:
Վօլթէռ
*Եթէ շիւղ մը մտնէ ձեր աչքին մէջ, իսկոյն կը հանէք:
Եթէ մոլութիւն մը մտնէ ձեր հոգւոյն մէջ, կ՛ըսէք.
«Գալ տարի կը մտածեմ ինքզինքս բժշկելու:»
Որատիոս
*Պէտք է ընել ոչ թէ այն՝ զոր մարդ կ՛ախորժի ընել,
այլ՝ ինչ որ ընելով գոհ պիտի ըլլայ մարդ:
Կոմսուհի Տիան
*Հնազանդիլը բան մըն է, բայց աւելի արժանիք կայ յօժարութեամբ հնազանդելուն մէջ:
Ժիռառդէն
ԽՈՀԵՄՈՒԹԵԱՆ ԵՒ ԴԱՏՈՂՈՒԹԵԱՆ ՎՐԱՅ
* Դատելու համար լաւագոյն կանոնն է սպասել:
Կրէսսէ
* Ով որ հեռու ճանապարհորդել կ՛ուզէ, կը խնայէ իր հեծած անասունին:
Ռասին
*Լաւ է իրաւախոհ ըլլալ քան թէ ժամանակը կորսնցնել դատ վարելով:
Խոհեմութիւնը կը կայանայ լուսաւորեալ բանականութեան մէջ,
անյեղլի իմաստութեան մէջ, եւ արդար խորհրդածութեամբ ինքզինք վարելու արուեստին մէջ:
Տէքարթ
*Պէտք չէ մարդերը դատել ըստ երեւոյթին եւ պէտք է միայն կապուիլ անոնց հետ,
որոնց վեհանձն եւ մաքուր հոգին ծանօթ է ձեզ:
Աղէղն ի զո՜ւր կը խղճայ երբ նետն արդէն արձակուած է:
Տէռուլէտ
*Երկու անգամ խորհէ՛ մէկ խօսելէ առաջ, եւ այսպէս երկու անգամ աւելի լաւ պիտի խօսիս:
Գ. Պէն
*Մարդ երբեք միջակ մէկը չէ, երբ ունի շատ ողջմտութիւն եւ բազում բարի զգացումներ:
Ժուպէռ
* Ես մէկ գործ միայն ունիմ, որն է ինքզինքս ուսումնասիրել, խորը մտնել եւ մանաւանդ յաղթել ինքզինքիս, զիս արժանի ընելու համար ճշմարտութեան հասնելու:
Ֆենելոն
*Մեծ առաւելութիւն մը չէ աշխոյժ միտք ունենալ, եթէ արդարախոհ չըլլայ:
Ժամացոյցի մը կատարելութիւնն է ոչ թէ արագ բանիլ, այլ կանոնաւոր:
Վովնարկ
*Կրպակէ մը բարձրանալ ապարանք մը, գեղեցիկ է եւ սակաւադէպ,
վրիպանքէ բարձրանալ ճշմարտութիւն, աւելի սակաւադէպ է եւ աւելի գեղեցիկ:
Վիկթոր Հիւկօ
ԱՌԱՔԻՆՈՒԹԵԱՆ ԵՒ ԲԱՐՈՒԹԵԱՆ ՎՐԱՅ
*Առաքինութիւնը ծաղկանց պէս անոյշ բոյր կը ծաւալէ իր շուրջ:
Առանց առաքինութեան ի՞նչ կ՛արժէ մեծ հանճար մը:
Կրէսսէ
*Ձախողութիւնը առաքինութեան փորձն է:
Լէվիս
*Պէտք է յառաջանալու ջանալ արժանիքով եւ ոչ թէ պաշտպանութեամբ:
Միշտ առաջին կարգը դասեցէք սրտի ուղղութիւնը եւ հաւատարմութիւնը:
Կոմփուկիոս
*Երեք բաներ՝ որոնցմով մարդ կեանքին մէջ կը յառաջանայ.
առողջ մարմին, մշակեալ միտք, ազնիւ սիրտ:
Շթալ
*Չար սովորութեանց մարդ աւելի դիւրաւ կը յաղթէ այսօր քան վաղիւ:
Կոմփուկիոս