mercredi 27 janvier 2016

ԵՐՋԱՆԻԿ ՏԱՐԵԴԱՐՁ ՄԵԾԱՐԳՈՅ Ռ.ՀԱՏՏԷՃԵԱՆ

Պէյօղլուի Նարեկեան Սրահին Մէջ Յոբելենական Մտերմիկ Հաւաքոյթ 

Պէյօղլուի Թաղային Խորհուրդի Հովանաւորութեամբ ՆՇՈՒԵՑԱՒ ՌՈՊԷՐ ՀԱՏՏԷՃԵԱՆԻ 90ամեակը

 Պէյօղլու Ս.Երրորդութիւն Եկեղեցւոյ Նարեկեան սրահին մէջ մեծահանդէս հաւաքոյթով, բայց մտերմիկ մթնոլորտի մէջ նշուեցաւ Ռ.Հատտէճեանի ծննդեան 90ամեակը:
Ձեռնարկը կազմակերպուած էր Մարմարա օրաթերթի փոխ-խմբագրապետ Մաքրուհի Պ. Յակոբեանի կողմէ:
Հանդիսավարն էր Մարիամ Տրամէրեան որ այս մտերմիկ հաւաքոյթը բացաւ տաքուկ արտայայտութիւններով ու ողջունեց Խմբագրապետին այս պանծալի հանգրուանը, խօսք տուաւ զանազաններու, որոնք սրտի կարճ խօսքերով յայտնեցին իրենց խանդավառութիւնն ու շնորհաւորական արտայայտութիւնները հանդէպ մէկու մը, որուն գործակիցը, կամ բարեկամը, կամ ընթերցողը եղած էին: Ան ըսաւ որ Ռ.Հատտէճեան ունի խիզախ գրիչ մը, բայց խաղաղասէր է և երբեք չէ եղած անջատող, իր տեսակէտները պարզած է առանց յարձակում գործելու դիմացինին վրայ:
Կարգաւ խօսեցան Վաղարշակ Չիլճեան որ ըսաւ որ Հատտէճեան տուած է առանց սակարկելու. յիշեց որ երանելի է տալը քան առնելը՝ Աւետարանի ասութեամբ:

Մաքրուհի Պ.Յակոբեան ըսաւ որ Ռ.Հատտէճեան սորվեցուցած է մեր բոլորին թէ որքա՜ն հրապուրիչ է յամառ աշխատասիրութիւնը, անմեղունակ բարութիւնը, անսեթևեթ համեստութիւնը, պարկեշտութիւնը, համբերատարութիւնը, ճշմարիտ ազգասիրութիւնը, անդաւաճան եղբայրասիրութիւնը և իրաւ հայրենասիրութիւնը, որոնք իր կեանքի անխախտելի նշանաբանը դարձուցած է:

Ֆէրիգիւղի Թաղային Խորհուրդէն Ժագլին Էրմէն ըսաւ որ Ռ.Հատտէճեան իր մեղրածոր գրիչով մեզի սիրցուց հայ գիրն ու գրականութիւնը, մեր հոգիներուն մէջ ներմուծեց անմահական հայոց լեզուն:

Ելոյթ ունեցաւ բանաստեղծ Իգնա Սարըասլան, որ դիտել տուաւ որ Հատտէճեան 1926ին ծնած էր դարձեալ Երեքշաբթի օրով: Ան ըսաւ որ Հատտէճեան բառերով ու տառերով զարդարուած ճաշասեղաններ կը հրամցնէ, շքեղանշաններ կը հրամցնէ ո՛չ միայն մեզի, այլ նաև վաղուան սերունդներուն:

Մարմարաի անձնակազմէն Նաիրա Սիւզմէ ևս իր սրտի խօսքը ըսաւ: Քսան տարիէ ի վեր երջանկօրէն կը բաժնէ Պր. Ռոպէրին հետ Մարմարա-ի յարկը որ լուսատու փարոս մը եղաւ լրագրական և խմբագրական իր փորձառութիւններու ճամբուն վրայ: Աւելցուց որ մեծապէս շնորհակալ է իր ճակատագրին որ դէպի Մարմարա առաջնորդեց իր քայլերը:

Խօսեցաւ նաև Ռ.Հատտէճեանի տարեկից գրչեղբայր Վարդ Շիկահերը որ փայլուն նախադասութիւններով պանծեցուց մեր Խմբագրապետը ու ըսաւ որ ան Ս.Երրորդութիւն եկեղեցւոյ երեք խորաններուն քով չորրորդ խորան մըն է մշակոյթի ու գրականութեան ուղիով:
 
Իր սրտի իմաստալից խօսքը ըրաւ նաև Սահակ Եպսկ. Մաշալեան որ օրուան մեծարեալին մասին գովասանքի արտայայտութիւններ շռայլելով հանդերձ ունեցաւ ուշագրաւ դիտարկումներ Ռ.Հատտէճեանի սերունդի մտաւորականութեան մասին: «Այս սերունդի մարդիկը քաղաքականութիւնը լաւ գիտէին- բայց հեռատես մերձեցումով մեր հարցերը կը ջանային լուծել մեր կաթսայի մէջ», ըսաւ Սահակ Սրբազան:

Ամէնէն վերջ իր սրտի խօսքը ըսելու հրաւիրուեցաւ ինքը, օրուան մեծարեալը, Ռ.Հատտէճեան, որ սիրով ողջունեց իրեն համար այս այնքան անակնկալ հաւաքոյթի մասնակից սիրելի դէմքերը: Իր զարմանքը յայտնեց այս անակնկալ հաւաքոյթին համար:

Ըսաւ որ երանի թէ հո՛ս ըլլային Մաշտոցն ու Պարոնեանը, որպէսզի տեսնէին որ հայ գիրը կը շարունակուի ու մարդիկ հոս են ո՛չ թէ ուտել-խմելու համար, այլ՝ մեծարելու համար:
Արձագանգելով Իգնա Սարըասլանի, ըսաւ որ ինք բախտաւոր եղած է և չէ վախցած խոստովանելէ ատիկա: Իրեն շնորհուած բարիքներէն մէկը եղած է գեղեցկութիւնները ճանչնալ ու չնախանձիլ ուրիշներու ստեղծած գեղեցկութիւնէն ու զայն բաժնել բոլորին հետ:

Այնուհետև,  ծափահարութիւններու տարափին տակ մէջտեղ բերուեցաւ օրուան տարեդարձի հսկայ կարկանդակը, որուն վրայ կար մեծարեալին պատկերը: Ռ.Հատտէճեան և իր կողակիցը միասնաբար կտրեցին կարկանդակը:

Իսկապէս շատ տպաւորիչ ու ներշնչող մթնոլորտ մըն էր որ ստեղծուած էր: Բոլոր ներկաներուն աչքերուն մէջ զգալի էր այս հաւաքոյթին ներկայ գտնուած ըլլալու ու Ռ.Հատտէճեանի մտերմութիւնը շնչած ըլլալու գոհունակութիւնն ու երջանկութիւնը:
 
 
համառօտ՝ ՆՈՐ ՄԱՐՄԱՐԱ-27-01-2016
http://www.normarmara.com/index.html 
Նկարները քաղուած են 
Նուպար Կիւզէլտէվլէթեանի և Սօնա Մէնթէշէի դիմատետրի էջերէն
 
 

samedi 23 janvier 2016

♥ ՍԻՐՈՅ ԲԱՐԵԽՕՍ ՍՈՒՐԲ ՍԱՐԳԻՍԸ ♥

Որքա՜ն գեղեցիկ կը հնչէ մեր հոգեկանին «սիրոյ բարեխօս» արտահայտութիւնը...: Մեր ազգային սիրահարներու օրն է Սուրբ Սարգիսի տօնը, որ կը տօնուի հազարամեակներէ ի վեր:
Ակնթարթ մը հետևինք մեր անցեալի սուրբերուն առաջնորդութեանը, վերյիշելու համար իրենց աղօթքներուն զօրութիւնը, որոնք անուշահոտ խունկի նման Աստուծոյ սուրբ գահին առջև կը հասնին:

Ըստ սովորութեան, երիտասարդուհիները ալիւրով լի ամանը կը տեղաւորէին տանը երդիքին, գիշեր մը առաջ, որպէսզի Սուրբ Սարգիսի սպիտակ ձին պայտին հետքը թողու իբր նշան իրենց երազանքներու կատարման: Նաև գիշերը աղի բլիթ ուտելով, իրենց ծարաւի զգացումը առանց հագեցնելու կը քնանային որպէսզի երազէին այն երիտասարդը որ իրենց ջուր պիտի հրամցնէր ու կողակիցը դառնար:

Անձնական վկայութիւնս կը ցանկամ կիսել այստեղ. Երեւան ժամանած օրերուս բախտաւորութիւնը ունեցայ ծանօթանալ՝ աղի բլիթը ճաշակելէ յետոյ երազած երիտասարդին հետ սրբալոյս ընտանիք կազմաող հաւատացեալ հայուհի «Թ» ին հետ: Աստուծոյ շնորհքներովը օժտուած այս երիտասարդ մայրը իր զօրաւոր հաւատքով առաջնորդուած էր Աստուծոյ գեղեցիկ դրոշմը տեսնելու օրուայ աւարտին, արևմարի խաղաղութեանը ու պերճանքին համազօր, հոյակապ կողակիցին հանդիպելով: 

Ներկայիս, ցաւալի է վկայել երիտասարդութեան բարոյական անկումին և ինքնարդարացման հպարտութեանը, մեղքերի ծուղակը իյնալով: Մարդիկ կորսնցուցած են իրենց հաւատքը, դարձած են անձնասէր, ինքնակեդրոն, անպարկեշտ, ըսուածը սխալ հասկնալու հակամէտ, շատ շուտ վշտացող, առանց ընդունելու թէ այդ տեսակի զգայնութեան վիճակը հպարտութեան հետևանք է: Ոչ բանականութիւնը, ոչ ալ ներհայեցողութիւնը կրնան բաւարար լինել իրենց ներաշխարհի խուճապը խաղաղեցնելու:

Վերոյիշեալ բարի օրինակը քաջալերանք մըն է սուրբերու առաջնորդութիւնը և բարեխօսութիւնը ներմուծելու մեր կեանքերէն ներս: Ներկայ սերունդը թերեւս պիտի չժառանգէ ծնողներուն տաղանդը, սակայն կրնայ ներշնչուիլ անոնց արժէքներէն ու սկազբունքներէն եթէ զանոնք հիմնուած են գիտութեամբ ու իմաստութեամբ շաղախուած սիրոյ ժայռերուն վրայ:

Սիրոյ պահապան «Արագահաս Սուրբ Սարգիսի» համար յօրինուած ժողովրդական երգերէն մի մէջբերում.

«Մեր գետը վարարել ա, սիրտս հետը տարել ա,  
Ինձ պէս զուարթ աղջիկը, ծաղկի պէս թառամել ա:  
 Կարմիր աղլուխը ձեռքիդ, ալ թիկնոցը կռներիդ,  
Սուրբ Սարգիսը զինաւոր, երնէկ հասնի հաւարիդ: Մուրազատուր Սուրբ Սարգիս, դու հասնես մեզ երկուսիս,  
Ջիվան ջաններս պահես, չուզողին ճամբից հանես:

Սուրբ Սարգիսի բարեխօսութիւնը առաջնորդէ ձեր կենաց ուղիները յարգարժան Հայորդիք:
Բարին ընդ ձեզ՝

Սիլվի Սրբուհի Մարազեան





mercredi 6 janvier 2016

ՆՈՐ ՏԱՐԻՆ ԲԵՐԷ՛ ԲԱՐԻՆ


Տարի մը եւս  բոլորեցինք,  քաղցր ու դառն յուշերու հետքերով:  Խանդաղատանքով ու տագնապներով ծանրաբեռնուած օրերը հեւ ի հեւ սահած, սլացած են մեր կեանքէն:  Հեռացող տարին, ալ գաղտնիք մը չունի մեզի համար, իսկ նոր տարին, անակնկալներով լիառատ, ծածուկ յուզումներով ու անսպասելի արարքներով բեղուն կը ծաւալի մեր առջեւ:

Կը դիմաւորենք այս նորածին հսկան, բարեփոխուած ապագայ օրերու հեռանկարով, բուռն ցանկութիւններով ու ամէն տարի կրկնուող բարեմաղթութիւններու կաղապարեալ բանաձեւումով:

Նոր տարին մեզի պիտի ընկերակցի չորս եղանակներու ընթացքին,  կախարդական բնանկարներ հրամցնելով:
Այս անծանօթ ու անստոյգ ծաւալումին նկատմամբ մերթ ուրախ մերթ տխուր տրամադրութիւններով,  համահունչ առօրեայի մը խուճապը պիտի դիմագրաւենք ըստ մեր զգացմանց ազնուութեան ու բնածին իմաստութեան:

Ի՜նչ զարտուղի ու աներեւակայելի դէպքեր ու հանդիպումներ պիտի վայելենք  ներկան անցեալի վերածող այս ժամանակաշրջանին,  չենք գիտեր:

Պահ մը թեւածենք երեւակայական աշխարհի մը նրբանցքներէն ներս,  անզուսպ զգացումներու հեղառատ հմայքին ու ճախրանքին հետեւելով:

 Ո՜րքան հաճելի պիտի լիներ անդորր ու հեշտալուր դաշնակութեամբ շաղախուած իրերայաջորդ առօրեայի մը վերացական ենդարթրութեամբ,  մատչելի ու համախոհ մարդկանց հետ հրաշք հանդիպումներ ունենալ...:

Օրէ օր գունատած  ընկերային կեանքի ապրումներուն առկայ ամայութիւնը փարատող,  գերզգայուն հոգիներու հետ բանաստեղծային ու սանձարձակ տրամախօսութիւններ վայելել...:

Ազնիւ, բարեկիրթ ու քաղաքավար քաղքենիի մը կենցաղով թրծուած,  անգերազանցելի մտքի մշակներու հետ յափշտակութիւն առթող զուգադիպութիւններու մասնակցիլ...:

Բարոյական սկզբունքներու հաւատարիմ, ընկերային կեանքի ու Հայկական ընտանեկան աւանդութիւններուն պատշաճ՝ անշահախնդիր ու անանձնական առաքինութիւններով օժտուած մարդկանց հետ ծանօթանալ...:

Ազնիւ ու անխարդախ զգացումներով ծանրակշռուած, քրիստոնէական հաւատքի շունչով օծուն,  քնարերգական ներաշխարհի մէջ ապաստանեալ,  ժանեակէ  շղարշի  նման փափուկ ու հմայիչ ներդաշնակութեամբ Հայաբարբառ՝  ոճի, խօսքի ու գիրի նուիրեալ մշակներու հետ անպարոյր ու բազմաբեղուն զրոյցներ ունենալ... որքա՜ն երանելի պիտի լիներ  Աստուա՛ծ  իմ...:

Յանկարծ  ուժգին հնչող դռան զանգով կը սթափիմ հեզամրմունջ մտորումներէս.  նամակացրուիչն է որ ըստ սովորութեան նոր տարուան օրացոյցները կը վաճառէ թաղեցիներուն,  յապաղումէս  ջղայնացած երիտասարդը  ալ աւելի երկար ու արագ կը հնչեցնէ զանգը, կառչելով ցանկապատին:

Կը մտածեմ այս վերացական հանդիպումներու մասին.  ըստ ինքեան «թերեւս մի օր...ո՞վ գիտէ» ըսելով կը մեկնիմ երազանքներուս փապուղիէն:

Սիրելի Հայորդիք, վայելէ՛ք, անմոռանալի հանդիպումներ,   զուսպ ու անկեղծ մարդկանց հետ, շնորհառատ Աստուծոյ անգերազանցելի սիրոյն արժանանաք, հաւատքի և յոյսի յորդառատ աղբիւրներէն յագեցնէք ձեր բարոյացուցիչ խաղաղութեան  ծարաւը:
Հուսկ յետոյ, Աստուծոյ շնորհքներովը և օրհնութիւններովը լիաբուռն բարեստուեր տարի մը բոլորիդ՝ անխռով և անտրտունջ:

♥ Շնորհաւոր Նոր Տարի և Երանելի Սուրբ Ծնոնդ ♥
  Բարւոք ընդ ձեզ՝ 
 
ՍԻԼՎԻ-ՍՐԲՈՒՀԻ ՄԱՐԱԶԵԱՆ

http://www.azator.gr/yoduatsagrutiw/14480-2016-01-05-11-26-28


dimanche 3 janvier 2016

ԵՐԳ ԿԱՂԱՆԴԻ- Զարեհ Խրախունի

ԵՐԳ ԿԱՂԱՆԴԻ

Եթէ ամէն
Այր կին մանուկ-ամէն մարդ
Ամբողջ աշխարհն -հինգ միլիառ մարդ- ամէնքն ալ
Օր մը յանկարծ
Միտքը խռով սիրտը գինով ազատութեան հովերէն
Դուռ պատուհան բանային
Փողոց շուկայ հանդ ու դաշտերն իյնային
Միաբերան ահեղագոռ պոռային
-Խաղաղութիւն խաղաղութիւն խաղաղութիւն եղբայրներ...

Օր մը յանկարծ
Քաղաքացի կամ շինական-ծեր երիտասարդ- ամէն մարդ
հինգ միլիառ կամ հինգուկէս
Կուրծքը բացած շունչը խառնած խաղաղութեան ձայներուն

Եթէ իջնէ հրապարակ
Ձեռք ձեռքի տայ. շղթայ կազմէ-շրջանակ
Շուրջպար բռնէ աշխարհի շուրջ- պարէ ցատքէ համարձակ
Ու երգէ.
-Ուրախութիւն ուրախութիւն ուրախութիւն եղբայրներ...
Յետոյ դարձեալ
Եօթնէն մինչեւ եօթանասուն-աւելի
Մեծ ու պզտիկ մանչ ու աղջիկ-ամէն մարդ
գուցէ նոյնիսկ վեց միլիառ
Հոգին լեցուած աչքերն յորդած ուրախութեան ծովերով

Եթէ վազէ՜ թեւաբաց
Ողջագուրէ ո՛վ որ ելլէ իր դիմաց
Զայն համբուրէ սիրարբած- տօնէ՜ այդ օրն անմոռաց
Ու կանչէ
Ազատութիւն խաղաղութիւն ուրախութիւն եղբայրներ...

Օ՜ այն ատեն-իրաւ որ
Կաղանդ կ՛ըլլայ ամէն մարդու ամէն օր:

ԶԱՐԵՀ ԽՐԱԽՈՒՆԻ
(1926-2015)