Երջանկայիշատակ Սրբազան Հօր ձայնէն մի փոքր անթառամ յուշ...

╬ ՎՇՏԱԿՑՈՒԹԻՒՆ ╬

Խորին ցաւակցութիւններ համայն Հայութեան:

Սրտի անհուն կսկիծով կը ցաւակցինք մեր ժողովուրդին,  տիրամօր եւ ընտանեկան պարագաներուն։

Ամենակալ Տէրը իր երկնային օթեւաններուն արժանացնէ երջանկայիշատակ պատրիարքը:  

Աստուած հոգին լուսաւորէ:

❤️💙💛 Շնորհաւոր՝ կանանց միջազգային օր ❤️💙💛

♫ Ռոզի Արմէն- Հինգալա

♫ Վաչէ & Ատիս-Գարուն գարուն գարուն է

 

ՇՆՈՐՀԱՒՈՐ ԲԱՐԵԿԵՆԴԱՆ, ԲԱՐՈՎ ՀԱՍՆԻՆՔ ՍՈՒՐԲ ՅԱՐՈՒԹԵԱՆ

Բուն բարեկենդան

 Բարի կենդանություն, այսինքն` բարի, անհոգ և երջանիկ կյանք. այս իմաստն է ամփոփված «բարեկենդան» անվան մեջ, որ առավելագույնս արտահայտված ենք տեսնում Բուն Բարեկենդանի խորհրդում, որը Մեծ Պահքի առաջին կիրակին է և պատկերում է մարդու դրախտային երանավետ կյանքը: 

Այս խորհուրդը երևում է անգամ սննդի օգտագործման մեջ, քանի որ Բուն Բարեկենդանը կենդանական և ճոխ ուտելիք գործածելու վերջին օրն է:

Մինչև մեղանչելը մարդը մարմնով անմահ էր: Նրա զգացողությունն անհամեմատ նուրբ էր, գործողությունների հնարավորությունն` ավելի լայն ու ազատ: Ինչպես Եկեղեցու հայրերն են բացատրում՝ նախամարդու հոգին ու մարմինն այնքան նրբորեն էին միահյուսված միմյանց, որ մարդը, օժտված լինելով այդպիսի աստվածատուր շնորհներով, առանց որևէ արգելքի, շփման մեջ էր մտնում ո՛չ միայն հրեշտակների և երկնային զորությունների հետ, այլև՝ Աստծու:

Այսպիսի կյանքը երանություն էր նախամարդու համար, որովհետև Աստծու ներկայությունը կյանք էր, կենդանություն, կարելի է ասել, բարի կենդանություն: Չկար ոչինչ, որ տրտմեցներ նրան, ընդհակառակը` նա ապրում էր այնպիսի կյանքով, որն անսպառ ուրախություն էր: Եվ այդ ամենը մարդու համար ապահովված էր Աստծու անմիջական ներկայությամբ:

Երբ մարդն արհամարհեց իր ունեցած ուրախությունն ու հետևեց փորձիչի` սատանայի խոսքին, ոչ միայն նոր ձեռքբերումներ չունեցավ, այլև կորցրեց այն, ինչ ուներ: Այդ կորուստն անկում էր նրա համար: Մարդը փոփոխություններ կրեց և՛ հոգեպես, և՛ մարմնապես: Այլևս նա չուներ հոգևոր այն նրբազգացությունը, որով կարողանար մասնակից լինել երկնային հավիտենական ուրախությանը: Նա սկսեց ապրել մարմնական, կենդանական կյանքով: Իրականության մեջ անկումը միաժամանակ նաև մահ էր մարդու համար, քանի որ կորցրեց այն բարի կենդանությունը, որը վայելում էր դրախտում:

Ահա բարեկենդանը այս բարի կենդանությունն է, որը դրախտում վայելում էին Ադամն ու Եվան: Իսկ մենք այսօր, տոնելով և հիշատակելով բարեկենդանի օրը, բնականաբար չենք կարող այն անցկացնել այնպես, ինչպես նախամարդը դրախտում, քանի որ Աստծու սրբերին է միայն հատուկ զգալ դրախտային այն երանությունը, որ ճաշակում էին Արարչի ձեռքով ստեղծված Ադամն ու Եվան: 

Երբեմն մարդիկ Մեծ պահքից առաջ` Բուն բարեկենդանին, հաշվի առնելով պահքի երկարաձգվող շրջանը, իրենց որկորը խճողում եմ կերակուրների այնպիսի բազմազանությամբ, որ արդյունքը բնավ հաճելի լինել չի կարող:

Հայաստանի մէջ բարեկենդանը կը հանդիպէր տարուան այն եղանակին երբ ձմրան ցուրտ օրերը հրաժեշտ կու տային, տեղի տալով գարնան անուշ եղանակին։
Այսպես կարծէք բարի օրեր կը դիմաւորէին եւ կը յուսային, որ բնութիւնը գարնան եղանակով վերակենդանանար։ Բարեկենդանը բարդ բառ մըն է որ կազմուած է «բարի» եւ «կենդան» բառերէն։
Ուրեմն բարեկենդանը այն տօնն է, որ կը հեռացնէ չարը՝ դիմաւորելու համար բարին։ Տրուած ըլլալով որ այս տօնը ունի հեթանոսական բնոյթ, ժողովուրդը վախազդու դիմակներով կը փորձէ հեռացնել չար ոգիները։

 
Հին ժամանակ Հայաստանի մէջ դիմակի գործածութիւնը, սրախաղը, ձիարշաւը, խրախճանքը կը յատկանշէին Բարեկենդանը։
Այդ օրը նաեւ ազատութեան տօն մըն էր, մանաւանդ խօսքի ազատութեան, որովհետեւ բարեկենդանի օրով ժողովուրդը կը համարձակէր ամէն տեսակի կատակներ ընել։

Բարեկենդանի կիրակի գիշերը, ընթրիքէն յետոյ քնանալէ առաջ, մածուն թէ կաթնապուր կ՛ուտէին, իսկ անկողին մտնելէ առաջ խաշած հաւկիթ ուտելով՝ կը մաղթէին, որ Զատկին հաւկիթով կրկին բարով բանան իրենց բերանները։
Բարեկենդանին յաջորդ օրը կը սկսի մեծ պահքը որուն 40 օրերու ընթացքին պէտք չէ մսեղէն ուտել։

 

  

Մեծ Պահքը

 

Բուն բա­րե­կեն­դա­նէն եւ փա­կեալ խո­րա­նէն ան­մի­ջա­պէս ետք ըն­թացք կ՚առ­նէ Մեծ պահ­քը կամ Քա­ռաս­նոր­դա­կան պա­հոց շրջա­նը։
Ար­դա­րեւ, Մեծ պա­հոց շրջա­նը կը կոչուի Մեծ պա­հոց քա­ռաս­նոր­դա­կան պա­հե­ցո­ղու­թեան շրջան եւ կամ ժո­ղովր­դա­յին բա­ցատ­րու­թեամբ Աղ ու հա­ցի շրջան, այն ի­մաս­տով, որ մեր նա­խա­հայ­րե­րը քա­ռա­սուն օ­րե­րու այս շրջա­նը աղ ու հա­ցով կ՚ան­ցը­նէին եւ կամ աղ ու հա­ցով ծո­մը կը լու­ծէին։ 
Ծոմ պա­հել կը նշա­նա­կէ բնաւ բան չու­տել, բե­րա­նը բան չդնել։

 

 Հինաւուրց, Հայերը կ՛ունենային,

Շէն օրեր Բարեկենդանին.

Դէմ կը բռնեն,

Տիրացու և վանական,

Վարդապետ և սարկաւագ:

Երիտասարդ գիւղացիներ,

Կը մրոտեն իրենց դէմքեր,

Ու կը դնեն իրենց գլխուն,

Թուղթէ խոշոր չաթալ-թագեր:

 

 

Ու սաւաններ կը ձգեն,

Կռնակէն վար, թուլ երկար...

Թափօր կ՛ըլլար իրենց ետին,

Նստած իշուն՝ դէմքը պոչին

Կը քշէին դաշտ ու գետին:

 

Կ՛արձագանգէր շէն՝ ճիչ ու կանչ

Կը թնդային դաշտ ու հանդ,

Էշը յամառ կը զռար,

Երբեք չէր յառաջանար: 

Դաշտերուն մէջ հաւկիթներ կ՛եռան,

Սէր ու մաղթանք կը թռվռան,

«Փակենք մեր բերանը ճերմակ հաւկիթով,

Արժանի ըլլանք բանալ կարմիր հաւկիթով»:

ԾՈՄ ՊԱՀԷ՛

Ծոմ պահէ՛ քննադատելէ և փառաբանութեամբ լեցուէ՛:
Ծոմ պահէ՛ ինքզինքիդ ողորմելէ և ուրախութեամբ գովերգէ՛:
Ծոմ պահէ՛ բարկութենէ և խաղաղութեան մէջ արածուէ՛:
Ծոմ պահէ՛ նախանձէ և սիրոյ մէջ ողողուէ՛:
Ծոմ պահէ՛ հպարտութենէ և խոնարհութեամբ քալէ՛:
Ծոմ պահէ՛ անձնասիրութենէ և ծառայելով պարապէ՛:
Ծոմ պահէ՛ վախնալէ և հաւատքով գօտեպնդուէ՛: 

 

«Ո՛վ Ասուած, իմ մէջս մաքուր սիրտ ստեղծէ և իմ ներսիդիս ուղիղ հոգի նորոգէ»: (Սաղմոս 51:10

ԹԷ Ի՞ՆՉՈՒ ԾՈՄ ՊԱՀԵԼՈՒ ԵՆՔ 

1-Հոգին, մարմինը և միտքը մաքրելու2-Աստուածային առաջնորդութիւն հայցելու3-Աստուծոյ երեսը խնդրելու և Իրեն մօտենալու4-Աստուած աւելի լաւ լսելու և Իր կամքը հասկնալու5-Աստուծմէ զօրութիւն խնդրելու, 

որ քու միջոցովդ հոսի6-Հոգեւոր զօրութեան և իշխանութեան դիրք մը հաստատելու7-Գերութիւններէ և ունակութիւններէ ազատելու8- Մտքի պայծառութիւն ունենալու9- Ապականիչ խորհուրդներէ մաքրուելու10-Յուսալքումի կապանքները քակելու11- Սատանայի ազդեցութիւնը տկարացնելու12-Փաթորիկներու մէջ անխախտ մնալու13-Հոգիով և մարմնով զօրանալու14-Մարմնային ցանկութիւններէ ձերբազատուելու15-Աստուածատուր պարգևներդ արծարծելու16-Ծանր բեռներէ ազատուելու17- Մաքուր սիրտ ու շիտակ հոգի ունենալու18- Ժխտական խորհուրդներէ մաքրուելու19-Բժշկութիւն ստանալու համար և20-Զօրութիւն առնելու որ կարենամ ընել այդ ինչ որ չեմ կրնար առանց Աստուծոյ օգնութեան ընել:
«Ամէն բանի կարող եմ Քրիստոսով, որ զիս զօրացուց» (Փիլ. 4:13)

 

 

╬ ՇՆՈՐՀԱՒՈՐ ԲԱՐԵԿԵՆԴԱՆ ԲԱՐՈՎ ՀԱՍՆԻՆՔ ՍՈՒՐԲ ՅԱՐՈՒԹԵԱՆ